حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی در آغاز درس خارج فقه خود در مسجد اعظم قم با اشاره به روایتی از امام صادق (علیه السلام) فرمودند: بر اساس این روایت که حضرت آن را به نقل از پیامبر (صلی الله علیه و آله) نقل می کنند بخشنده ترین مردم بعد از پیامبر کسی است که علم می آموزد و سپس آن را نشر و به دیگران یاد می دهد.

ایشان با بیان اینکه بخشش معنوی بالاتر از بخشش مادی است، افزودند: ایام ماه محرم تبلوری از این حدیث است و کسانی که در این ایام به تبلیغ دین مبادرت می‌کنند مصداق این روایت هستند.

معظّم له با اشاره به ضرورت بهره بردن حداکثری از ایام محرم، خطبا، مداحان، بانیان مجالس و مردم را به عنوان ارکان مجالس عزاداری مورد خطاب قرار داد و فرمودند: خطبا تنها به ذکر مصائب بسنده نکنند بلکه ریشه های واقعه عاشورا و نتایج و برکات آن را هم مورد نظر قرار دهند و وظیفه مردم در قبال حفظ این آثار گرانبها را هم گوشزد کنند.

ایشان ادامه دادند: مجالس امام حسین (علیه السلام) به شکل سنتی اداره شود و از بیان مطالبی که موجب وهن یا ایجاد تفرقه بین مسلمین است پرهیز شود، مطالبی که بوی ذلت می دهد و مناسب شأن شهدای کربلا نیست نیز بیان نشود بلکه به جنبه های حماسی این واقعه تاریخی توجه گردد.

حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی با اشاره به ضرورت جذب جوانان با دین و مسایل دینی بیان داشتند: خطبا از این فرصت برای بیان احکام الهی و عقاید صحیح برای مردم به ویژه جوانان استفاده کنند و با مطرح کردن مسائل اخلاقی، شبهات موجود را نیز پاسخ گویند چرا که آلودگی اخلاقی و انحرافات عقیدتی در زمان ما زیاد است.

ایشان همچنین به خطبا و مداحان توصیه کرد تا از آمیختن جلسات به مباحث سیاسی جناحی خودداری کنند و ادامه دادند: سیاست کلی حفظ نظام اسلامی و استقلال کشور مورد قبول همه است و پرداختن به آن ایرادی ندارد ولی در آستانه انتخابات باید مراقب باشید تا گروه ها و جناح های سیاسی از مراسم عزاداری به نفع خود استفاده نکنند.

حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی در ادامه با اشاره به این که مداحی همواره مورد علاقه امامان معصوم (علیهم السلام) بوده است و داستان دعبل، فرزدق و کمیت شاهدی بر این امر است فرمودند: اشعاری که مداحان عزیز استفاده می کنند باید حماسی باشد و روح حماسه را در جوانان زنده نگه دارد چرا که امروز بیش از هر زمان به این روحیه نیاز داریم.

ایشان افزودند: مطالب و اشعار مداحی باید مطابق منابع معتبر و مشهور باشد و مطالب ضعیف و بی سند مطرح نشود.

معظّم له بیان داشتند: مداحان از آواهای مبتذل در مداحی بپرهیزند و سعی کنند روش های سنگین و آبرومند را به کار گیرند تا موجب وهن مجلس امام حسین(علیه السلام) نشوند.

ایشان بیان مسایل اخلاقی توسط مداحان عزیز را امری شایسته قلمداد کرد و فرمودند: داستان سیدالشهدا(علیه السلام) داستان نشر اسلام است چرا که ایشان فرمودند اگر من با یزید بیعت کنم فعلی الاسلام السلام، بنابراین آنچه در این مجالس باید مورد توجه قرار گیرد احیای اسلام است.

معظّم له در ادامه اظهار داشتند: بانیان مجالس هم روش های سنتی را حفظ کنند و سعی در برگزاری ساده مجالس داشته باشند، از اسراف و تظاهر و خودنمایی بپرهیزند و بیش از همه سعی در جذب جوانان داشته باشند چرا که این قشر بیش از همه در معرض خطرند و بیش از همه هم برای اسلام جانفشانی می کنند.

معظّم له از بانیان مجالس خواست تا از خطبای آگاه و مداحان وظیفه شناس برای مجالس دعوت کنند و ادامه دادند: نباید به بهانه جمع کردن بیشتر جمعیت از خطوط قرمز عزاداری امام حسین(علیه السلام) بگذریم.

حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی با اشاره به رسم غلط کشتن گوسفند جلوی دسته های عزاداری اظهار داشتند: این کار علاوه بر آلوده کردن محیط باعث نجس شدن مساجد و حسینیه ها نیز می شود.

ایشان نذر قربانی جلوی دسته عزاداری را غیر مشروع دانست و فرمودند: این قید که قربانی حتما باید جلوی دسته عزاداری باشد صحیح نیست. البته چون شرط فاسد موجب فساد نیست اصل نذر صحیح است و بنابراین می توانند قربانی را در محلی دیگر انجام دهند.

معظّم له در پایان ترجیح دادند که عزاداران عزیز در مجالس لخت و برهنه نشوند که مبادا موجب وهن شود.

سپس ایشان به مساله قمه زنی اشاره کرده و فرمودند: به یقین کسانی که قمه می زنند از عاشقان و دلباختگان حضرت اباعبدالله (علیه السلام) هستند لکن این عمل در شرایط فعلی به مکتب اهل بیت(علیهم السلام) ضربه می زند و بنده آثار سوء آن را دیده ام، چه بهتر که خون خود را به مراکز انتقال خون هدیه کنند که باعث حیات مسلمانی می گردد «ومن احیاها فکانما احیی الناس جمیعا».

امیدواریم مراسم عزاداری امام حسین(علیه السلام) امسال با شکوه تر از هر سال برگزار شود و خداوند به همه اجر و پاداش فراوان دهد.

داد مردم از گرانی ها و تورم بلند است. واقعا عده ای از مردم فریاد می زنند؛ دولت از یکسو گران می کند و برخی از مردم هم از سوی دیگر.

با توجه به وضعیت نابسامان و بغرنج بازار گوشت، در تهران تعدادی از مراکز و رستوران ها به دلیل گرانی ها تعطیل شده اند، این وحشتناک است!

دست های مافیایی وحشتناکی برای قاچاق در کار است؛ خطاب به رییس جدید قوه قضاییه، می گوییم شما با آن شجاعتی که دارید، آستین را بالا بزنید و با دو چیز شدیدا مبارزه کنید، نخست قاچاق گوشت و گوسفند، دوم سوء استفاده های کلانی که صورت می گیرد.

در خبرها آمده بود که یک نفر با همدستی افرادی در یک بانک، 500 میلیون دلار ارز 4200 تومانی برای واردات گرفته و تمام آن را در بازار به فروش رسانده است! چه کسی است که این طور جرات می کند؛ معلوم می شود که تنها نیست و عده ای همدست دارد؛ قوه قضاییه باید با این دو گروه شدید مبارزه کند.

قوه قضاییه با درایتی که دارد با ریشه های این مسائل برخورد کند، با گرفتن یک کاسب و تاجر جز مشکلی حل نخواهد شد، اینها مبارزه با معلول است، باید سراغ علت اصلی رفت.

با شجاعتی که در آقای رئیسی سراغ داریم امیدواریم با دقت و سرعت و به صورت جداگانه به این مساله رسیدگی کنند تا جلوی این سوء استفاده ها گرفته شود.

قوه قضاییه به تحول اساسی نیاز دارد

حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی در ابتدای درس خارج فقه خود در مسجد اعظم قم، با اظهار خوشبختی از انتصاب حجت الاسلام والمسلمین رئیسی به عنوان رییس جدید دستگاه قضا، توصیه هایی مهم خطاب به ایشان و دیگر دست اندرکاران قوه قضاییه ارائه کردند.

ایشان با بیان این که امیدواریم با آمدن ایشان تحولی در قوه قضاییه پیدا شود، فرمودند: مردم دغدغه ها و نارضایتی هایی از دستگاه قضایی دارند؛ تاکید ما این است که باید با برنامه ریزی مناسب مشکلات حل شود و رضایت مردم جلب شود.

حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی اظهار داشتند: مشکلات از چند ناحیه سرچشمه می گیرد، نخست طولانی شدن روند رسیدگی به پرونده ها، گاهی سال ها طول می کشد و هنوز یک پرونده در جریان است.

معظم له افزودند: یک علت این مساله این است که بخشی از مردم برای کوچک ترین اتفاقات به دادگاه مراجعه می کنند، سابقا با حکمیت و پادر میانی بزرگ تر ها مشکلات را حل می کردند، این مشکل فرهنگی است و باید آموزش های لازم در این خصوص به مردم ارائه شود که حتی الامکان به دستگاه قضایی مراجعه نکنند.

ایشان تشریفات دست و پاگیر موجود را از  دیگر عوامل اطاله دادرسی دانسته و با تاکید بر حذف این تشریفات، فرمودند: اگر مشکل قانونی وجود دارد باید در مجلس قانونی بگذارند تا این مشکل حل شود.

معظم له با بیان این که عامل دیگر اطاله دادرسی سوء استفاده برخی از وکلا است، فرمودند: برخی وکلا که وجدان ضعیفی دارند می گویند تا می توانید پرونده را طولانی کنید؛ اینها از پیچ و خم های قانون استفاده می کنند و سبب می شوند تا روند رسیدگی طولانی شود، جلوی اینها هم باید گرفته شود.

حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی تصریح کردند: وکلای محترم دادگستری بدانند اگر احساس کنند حق با طرف است وکالت او را قبول کنند و اگر احساس کنند حق با کسی نیست وکالت او را نپذیرند، شرعا طرفداری از باطل جایز نیست.

معظم له افزودند: مشکل دیگر این است که ارتباط دستگاه قضا با حوزه کم است، باید بیش از این ارتباط وجود داشته باشد، خیلی از مسائل راه حل دارد؛ ما در دوران ریاست سابق قوه قضاییه گفتیم هزاران نفر از جوانان به خاطر مهریه در زندان هستند؛ این ها زندانیان بی گناه هستند، بیایید بنشینم و حل کنیم اما به خاطر بعضی تعصب ها نیامدند؛ الان هم عرض می کنیم اینهایی که به خاطر مهریه در زندان هستند بیگناه هستند و راه حل دارد.

ایشان یادآورشدند: ارتباط دستگاه قضایی ما با حوزه های علمیه باید قوی باشد چراکه راه حل بسیاری از مشکلات در حوزه و درس های خارج است؛ تاکید ما این است که مسؤولان قضاییه باید تحولی در نظام قضایی ایجاد کنند.

معظم له اضافه کردند: در عین حال که تشکر می کنیم از زحمات کسانی که مخلصانه زحمت می کشند و کار می کنند، اما معتقدیم این کافی نیست و باید تحولی در تشکیلات قضایی پیدا شود. خوشبختانه آقای رییسی سوابق زیادی در دستگاه قضایی دارد، ایشان پیچ و خم ها را می داند باید بنشینند و مشکلات را شناسایی کنند.

حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی اضافه کردند: گاهی اوقات جرم های بزرگ و کلان واقع می شود و بعد دستگاه ها خبردار می شوند؛ در رسانه ها نوشته بودند در یکی از همین پرونده هایی که اخیرا در جریان است، 242 حساب بانکی برای پسر هشت ساله اش باز کرده بود، چرا باید اجازه داد چنین اتفاقی رخ دهد؟

ایشان با تاکید بر هوشیاری و مراقبت دستگاه های امنیتی و نظارتی و دیگر نهادهای ذیربط در این خصوص، ابراز داشتند: چرا باید اجازه داد مشکل به این درجه از بزرگی برسد و تازه می خواهیم آنها را به دادگاه بکشانیم، این قابل قبول نیست که مفسدان اقتصادی ما دارای جرم های فوق العاده سنگین هستند و بعضی از آن ها اموال کلانی را بر می دارند و فرار می کنند و تازه ما متوجه می شویم. چرا دستگاه های نظارتی از این گونه مسائل غافل باشند و هنگامی که کار فوق العاده سنگین شد ورود کنند. اینها زیبنده و سزاوار نظام اسلامی نیست.

معظم له با تاکید بر این که برای پیشگیری از وقوع جرم همه باید دست به دست هم دهند، اظهار داشتند: آن دستگاهی که این همه حساب در آن برای یک نفر باز شده بود مگر حراست نداشت که از وقوع این اتفاق بی خبر باشد؟ مگر مسئولین بانک از این مسأله باخبر نبودند که به آن ها اجازه دادند که این تعداد حساب باز کنند؟

ایشان در پایان فرمودند: امیدواریم این تذکرات خیرخواهانه مورد توجه قرار گیرد؛ چراکه رضایت مردم سبب قوت نظام اسلامی و ناامید شدن بیگانگان است و موجب رضایت خداوند است.

تاریخ انتشار: « 1397/12/22 »

حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله العالی) کلام امیر المومنین علی (علیه السلام) به مالک اشتر در مورد قیمت گذاری: حاکم شرع باید قیمت را در نظر بگیرد و نرخی را بگذارد که فروشنده و خریدار ضرری به هم نزنند (1396/11/18)

راه های نفوذ شیطان

یک از راه های نفوذ شیطان زینت دادن است و منظور همان وسوسه هاى شيطان است كه زشت را در نظر زيبا مى كند و يا با استفاده از عوامل مختلف خارجى اعمال زشت را زينت مى دهد.

«وَزَيَّنَ لَهُمُ الشَّيْطَانُ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ».

دیدار مسئولان آستان قدس رضوی با حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی

یکی از مشکلات حوزه این است که آقایان در حوزه و قم می‌مانند، خیلی ها تا آخر عمر در قم هستند در حالی که نه استاد هستند، نه مؤلف و نه مرجع تقلید، بلکه مادام العمر محصل هستند و معلوم نیست چه زمانی می خواهند به رسالت اصلی خود که همان تبلیغ دین و تبیین معارف اسلام و هدایت مردم است جامه عمل بپوشانند.
الان غالب شهرستان ها از حضور علما خالی شده و این مساله به هیچ وجه درست نیست و مشکلات متعددی را به دنبال دارد
این مرجع تقلید تصریح کرد: وقتی حضور روحانیت نباشد عرفان‌های کاذب، مذاهب ساختگی و نحله های فاسد رشد می‌کنند، اما وقتی یک نظارتی از سوی روحانیون باشد وضعیت شهرستان‌ها و مناطق متفاوت خواهد بود؛ حضور و ورود روحانیت به هر نقطه ای از مفاسد جلوگیری می کند.
وی خواستار چاره اندیشی همه در این خصوص شد و خاطرنشان کرد: ممکن است این سخن باب میل برخی نباشد، باید انسان بنشیند و فکر کند می خواهد در حوزه چه کار کند، اگر کاری در حوزه قم نمی تواند انجام دهد و در شهرستان ها می تواند انجام دهد باید این کار را انجام دهد.

نه تنها شهریه افرادی که به طرح هجرت و تدریس و تبلیغ به شهرستان ها می روند نباید قطع شود بلکه باید مورد حمایت ویژه نیز قرار گیرند، امیدوارم این مساله مورد توجه همگان قرار گیرد.

علما مرزبانان هستند، نباید مرزهای کشور اسلامی را خالی نگه داریم، اسلام فقط قم نیست، خادمان اسلام تنها ساکنان قم نیستند، چگونه در مسائل نظامی یک عده در تهران هستند، یک عده در شهرستان ها و یک عده در مرزها هستند؛ در حوزه نیز باید همین گونه باشد و اجازه ندهیم دشمنان و معاندان و بدخواهان از خالی ماندن شهرستان ها از روحانیت سوء استفاده کنند.

رسول خدا (صلّی الله علیه وآله وسلّم) در روایتی می فرماید: أفضل‌ المؤمنين‌ إسلاما من سلم المسلمون من لسانه و يده و أفضل المؤمنين إيمانا أحسنهم خلقا.

پیغمبر اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلّم) در این حدیث برترین مسلمان از لحاظ اسلام و برترین مؤمن از لحاظ ایمان بیان می کند.

حضرت نمی فرماید برترین مسلمان کسی است که نماز و روزه و سایر تکالیف واجب و مستحب را انجام دهد بلکه به یک مسأله ی اجتماعی اشاره می کند و آن اینکه مسلمانان از زبان و دست او در امان باشد.

در این روایت لسان بر ید مقدم شده است این نشان می دهد که خطراتی که زبان دارد از خطرات دست بیشتر است.

متأسفانه در زمان ما، به وسیله ی فضاهای آلوده ی مجازی بسیاری از افراد در مورد گروه بسیار دیگری بدگویی می کنند و به تدریج قبح این مسأله دارد از بین می رود.

همچنین برترین مؤمن بودن در ایمان به این است که انسان اخلاقش خوب باشد و با حسن خلق با دیگران رفتار کند. با حسن خلق می توان دنیا را تصرف کرد و بدترین دشمن انسان را با اخلاق خوب و محبت و با ادبیات صحیح می توان جذب کرد.

جالب اینکه این سخن را رسول خدا (صلّی الله علیه وآله وسلّم) 1400 سال قبل بیان کرده است.

گاه یک اشتباه در حسن خلق موجب قتل می شود. مثلا دو ماشین با هم تصادف می کنند و بینشان خشونت بالا می رود و ای بسا چاقو بکِشند و یدیگر را به قتل برسانند. گاه به سبب یک ناراحتی خانواده ها از هم پاشیده می شود.

بیان حضرت آیت الله العظمی در مورد خاتم بخشی امیر المؤمنین علی (علیه السلام) و تفسیر آیه 55 سوره مائده

إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَهُمْ رَاكِعُونَ

سرپرست و ولىّ شما، تنها خداست و پیامبر او و کسانى که ایمان آورده اند; همانها که نماز را بر پا مى دارند، و در حال رکوع، زکات مى دهند.

برخورد صحیح مومنین با یکدیگر

پیغمبر اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلّم) در حدیثی می فرماید: ألا أخبركم بمن يحرم عليه النّار غدا؟ على كلّ هيّن ليّن قريب سهل.

کسی که دارای چهار صفت باشد آتش جهنم بر او حرام است

انسانی که سخت گیر نباشد، آسان بگیرد، با مردم نزدیک باشد و با سهولت کارها را انجام دهد.

بسیاری از مشکلاتی که در جامعه ایجاد می شود مربوط به سخت گیری هاست. در دستورات اسلام آمده است که اگر کسی در معامله ای پشیمان شد و خوستار اقاله کند از او قبول کنند. این گونه نباشد که بگویند: جنس فروخته شده پس گرفته نخواهد شد.

یا مثلا کسی بدهکار است و به خاطر تهیه ی جهیزیه و بیماری و مانند آن گرفتار شده است و نمی تواند دین خود را پرداخت کند. انسان خوب است که با او مماشات کند و زمان وصول دین را به تأخیر بیندازد.

یا مثلا کسی سفارش کرده که در منزل غذایی تهیه شود ولی آن غذا تهیه نشده است که نباید عصبانیت به خرج داد. در محیط خانه نه زن باید به شوهر سخت بگیرد و نه شوهر به زن و نه فرزندان به یکدگر.

این گونه نباشد که اگر کسی از سفر آمد و همسایه اش به دیدن او نیامد او هم تلافی کند و اگر همسایه اش از سفر آمد به دیدن او نرود.

بسیاری از مشکلات اجتماعی با همین آسان گیری حل می شود. البته انسان باید در امورات خود نظم داشته باشد و بدهی های خود را سر وقت بدهد ولی اگر مشکلی برایش پیش آمد طرف مقابل نباید سخت بگیرد.

جالب اینکه این روایات و امثال آن طرز زندگی در دنیا را برای ما روشن می کند و این گونه نیست که روایات فقط به جنبه ی آخرت پرداخته باشند.

اطباء تصریح می کنند که بیشترین امراض بر اثر استرس ها پدید می آید. این استرس ها در سایه ی سخت گیری ها به وجود می آید. بنا بر این اگر افراد آسان بگیرند از استرس رهایی می یابند

رسول خدا (صلّی الله علیه وآله وسلّم) در حدیثی می فرماید: إذا أتى أحدكم خادمه بطعامه قد كفاه علاجه و دخانه فليُجلسه معه فإن لم يُجلسه معه فليُناوله أكلة أو أكلتين.

علاج به معنای پختن و زحمات پختن است و «دخان» دودی است که هنگام پختن ایجاد می شود

یعنی اگر کسی خادمش برایش غذا درست کرد و بوی غذا به مشام خادمش رسید، هنگام غذا خوردن خادم خود را کنار خود بنشاند و اگر این کار را نکرد لا اقل یکی دو لقمه به او بدهد.

یکی از مشکلاتی که بشر در طول تاریخ داشته و امروز هم به صورت دیگری در حال اجرا شدن است مسأله ی اختلاف طبقاتی است. یک عده طبقه ی بالای جامعه بودند و یک عده در طبقه ی پائین به صورت کلفت و برده بودند و حال آنکه بشر از یک پدر و مادر هستند و همه از نظر انسانیت مساوی هستند.

در جامعه ی آمریکایی این فاصله در میان سفید پوستان و سیاه پوستان وجود دارد؛ حقوق آنها را هم مساوی نیست و سیاه پوستان را می کشند و آنها را به برخی از محافل خود و ارادات راه نمی دهند.

آن روز که رسول خدا (صلّی الله علیه وآله وسلّم) فرمود: «الا لا فضل لعربيّ على عجمىّ و لا لعجمىّ على عربىّ و لا لأسود على أحمر، و لا لأحمر على اسود إلا بالتّقوى‌» هنگامی بود که عرب خود را بسیار بالا می دید.

حتی در عمل هم مسلمانان سعی کردند که این حکم کلی را پیاده کنند. مثلا اذان گوی پیغمبر اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلّم) یک سیاه پوست بود که همان بلال حبشی باشد. همچنین اسلام برای آزادی بردگان بسیار زحمت کشید.

در حدیث محل بحث نیز نفی فاصله ی طبقاتی که بین خادم و مولی و کارگر و کارفرما است مطرح می باشد.

در روایت آمده است که هنگامی که برای امام علی بن موسی الرضا (علیه السلام) سفره می انداختند می فرمود که خدم و حشم او بیایند و سر سفره بنشینند.

این اخلاقیات نوعی معجزه برای پیامبر اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلّم) مطرح می شود زیرا در آن محیطی که جز خشونت و آداب جاهلی و فخر و تکبر چیزی نبود چنین آدابی توسط ایشان سر بلند کند.

رسول خدا (صلّی الله علیه وآله وسلّم) در روایتی می فرماید: أخسر النّاس صفقة رجل أخلق بدنه في آماله و لم يساعده الأيّام على أمنيّته فخرج من الدّنيا بغير زاد و قدم على اللَّه تعالى بغير حجّة.

رسول خدا (صلّی الله علیه وآله وسلّم) در این روایت به زیانکار ترین مردم اشاره می کند و می فرماید: کسانی که تمام نیروهایشان را برای رسیدن به آمال و هوی و هوس هایشان صرف می کنند و بالاخره به آنچه می خواهند نمی رسند. آنها از این دنیا خارج می شوند در حالی که دستشان خالی است و هیچ زاد و توشه ای ندارند و وارد بر خداوند در عرصه ی محشر می شوند و هیچ دلیل و برهانی برای این کارشان ندارند.